บัตรทอง 30 บาท สำหรับใคร ใช้อย่างไร

บัตรทอง 30 บาท หรือชื่อทางการคือ โครงการหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า เป็นนโยบายของรัฐบาลไทยที่เริ่มดำเนินการเมื่อปี พ.ศ. 2545 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อลดความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงบริการสาธารณสุขของประชาชนชาวไทย โดยให้สิทธิการรักษาพยาบาลแก่คนไทยทุกคนโดยไม่จำกัดฐานะหรือรายได้ โดยผู้มีสิทธิบัตรทองสามารถเข้ารับบริการทางการแพทย์ในหน่วยบริการที่เข้าร่วมโครงการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ได้โดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย โดยไม่จำเป็นต้องใช้เอกสารอื่นใดเพิ่มเติม เพียงแค่แสดงบัตรประจำตัวประชาชนใบเดียวเท่านั้น

สิทธิประโยชน์ของบัตรทอง 30 บาทครอบคลุมการรักษาพยาบาลในโรงพยาบาลและสถานพยาบาลที่เข้าร่วมโครงการ โดยผู้ป่วยจะต้องจ่ายค่าบริการเพียง 30 บาทต่อครั้ง

สิทธิประโยชน์ของบัตรทอง ครอบคลุมบริการทางการแพทย์และสาธารณสุขที่จำเป็น ดังนี้

• บริการทางการแพทย์ทั่วไป เช่น การรักษาโรคทั่วไป อุบัติเหตุ ฉุกเฉิน
• บริการทางการแพทย์เฉพาะทาง เช่น โรคเรื้อรัง โรคมะเร็ง โรคหัวใจ โรคไตวายเรื้อรัง
• บริการทันตกรรม
• บริการการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
• บริการป้องกันและควบคุมโรค
• บริการฟื้นฟูสมรรถภาพ

นอกจากนี้ บัตรทอง 30 บาทยังครอบคลุมบริการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค เช่น การตรวจสุขภาพประจำปี การฉีดวัคซีน การส่งเสริมสุขภาพจิต และการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ

ปัจจุบัน บัตรทอง 30 บาทครอบคลุมคนไทยประมาณ 51 ล้านคน หรือประมาณร้อยละ 80 ของประชากรไทย โดยในปี พ.ศ. 2565 รัฐบาลมีแผนที่จะขยายสิทธิประโยชน์ของบัตรทอง 30 บาทให้ครอบคลุมการรักษาโรคมะเร็งและโรคไตวายเรื้อรังเพิ่มเติม

ขั้นตอนการใช้บัตรทอง 30 บาท มีดังนี้

1. ติดต่อที่หน่วยบริการปฐมภูมิที่เข้ารับการรักษา
2. แจ้งความจำนงใช้สิทธิหลักประกันสุขภาพก่อนรับบริการ
3. แสดงบัตรประจำตัวประชาชน หรือบัตรประจำตัวที่มีรูปถ่ายที่ทางราชการออกให้ สำหรับเด็กที่มีอายุต่ำกว่า 15 ปี แสดงสำเนาสูติบัตร (ใบเกิด)

หากผู้ใช้บริการไม่สามารถแสดงบัตรประจำตัวประชาชนหรือบัตรประจำตัวที่มีรูปถ่ายที่ทางราชการออกให้ได้ อาจแสดงหลักฐานอื่น ๆ ที่สามารถยืนยันตัวตนได้ เช่น หนังสือเดินทาง ใบขับขี่ บัตรประจำตัวข้าราชการ บัตรประจำตัวนักเรียน/นักศึกษา เป็นต้น

นอกจากนี้ ยังมีขั้นตอนเพิ่มเติมสำหรับผู้ที่ต้องการย้ายหน่วยบริการปฐมภูมิ โดยผู้ใช้บริการจะต้องติดต่อหน่วยบริการปฐมภูมิที่ต้องการย้ายเข้ารับบริการ เพื่อขอเอกสารการย้ายหน่วยบริการ จากนั้นนำเอกสารดังกล่าวไปยื่นที่หน่วยบริการปฐมภูมิเดิมเพื่อขอย้ายหน่วยบริการ

เงื่อนไขสิทธิบัตรทอง 30 บาท มีดังนี้

• ผู้มีสิทธิ ต้องเป็นคนไทยทุกคนที่มีอายุตั้งแต่แรกเกิด ยกเว้นผู้ที่มีสิทธิประกันสังคม หรือผู้ที่ได้รับสิทธิบัตรข้าราชการหรือสิทธิอื่นๆ จากรัฐ
• สถานที่รับบริการ สามารถใช้สิทธิบัตรทองได้ที่สถานพยาบาลของรัฐและเอกชนที่เข้าร่วมโครงการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.)
• ประเภทบริการ ครอบคลุมบริการทางการแพทย์ที่จำเป็น ดังนี้
  • บริการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรค
  • บริการตรวจและรับฝากครรภ์
  • บริการตรวจวินิจฉัยโรค
  • บริการบำบัดและการบริการทางการแพทย์
  • บริการยาเวชภัณฑ์อวัยวะเทียมและอุปกรณ์ทางการแพทย์
  • บริการทำคลอด
  • บริการกินอยู่ในหน่วยบริการ
  • บริการบริบาลทารกแรกเกิด
  • บริการรถพยาบาลหรือ ค่าพาหนะรับส่งผู้ป่วย
  • บริการพาหนะรับส่งผู้ทุพพลภาพ
  • บริการฟื้นฟูสมรรถภาพร่างกายและจิตใจ
  • ค่าใช้จ่ายอื่นที่จำเป็นเพื่อการบริการสาธารณสุขตามที่คณะกรรมการกำหนด

กรณียกเว้น สิทธิบัตรทองไม่ครอบคลุมบริการทางการแพทย์ที่ไม่จำเป็นหรือเกินความจำเป็นทางการแพทย์ ดังนี้

• การกระทำใดๆ เพื่อความสวยงามโดยไม่มีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์
• การตรวจวินิจฉัยและการรักษาใดๆ ที่เกินความจำเป็นจากข้อบ่งชี้ทางการแพทย์
• การรักษาที่อยู่ระหว่างการค้นคว้าทดลอง
• การปลูกถ่ายอวัยวะที่ไม่ปรากฎตามบัญชีหมายเลข 3 แนบท้ายประกาศนี้

ข้อดีของบัตรทอง 30 บาท

• ช่วยให้คนไทยทุกคนเข้าถึงบริการทางการแพทย์ได้อย่างเท่าเทียมกัน
• ช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายด้านการรักษาพยาบาลของประชาชน
• ช่วยให้ประชาชนมีสุขภาพที่ดีขึ้น

ข้อเสียของบัตรทอง 30 บาท

• ภาระค่าใช้จ่ายของรัฐบาลในการอุดหนุนบัตรทองมีสูง
• คุณภาพของบริการทางการแพทย์ในโรงพยาบาลของรัฐอาจไม่เพียงพอต่อความต้องการ
• อาจมีการแออัดของผู้ป่วยในโรงพยาบาลของรัฐ

สรุป

บัตรทอง 30 บาทเป็นโครงการสำคัญที่ช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพของประชาชนชาวไทย โดยทำให้คนไทยทุกคนสามารถเข้าถึงบริการสาธารณสุขได้อย่างเท่าเทียมกัน