บริจาคเลือด 1 ครั้งสามารถช่วยชีวิตได้กี่คน?

การบริจาคเลือดเป็นอีกหนึ่งการทำบุญที่สำคัญและมีประโยชน์สูงสุด เพราะเลือดที่เราบริจาคสามารถถูกนำไปช่วยผู้ป่วยในหลากหลายสถานการณ์ ตั้งแต่การผ่าตัดใหญ่ การบำบัดโรคมะเร็ง ไปจนถึงการช่วยเหลือผู้ประสบอุบัติเหตุ ในประเทศไทยมีความต้องการเลือดเพื่อการรักษาอย่างต่อเนื่อง แต่ปริมาณเลือดที่ได้รับจากการบริจาคยังไม่เพียงพอ การบริจาคเลือดเพียงหนึ่งครั้งจึงมีความสำคัญและสามารถช่วยชีวิตได้อย่างไม่น่าเชื่อ

ทำไมการบริจาคเลือดถึงช่วยชีวิตได้หลายคน?

การบริจาคเลือดเป็นกระบวนการที่ช่วยให้ผู้ป่วยที่ต้องการเลือดได้มีโอกาสในการรักษาอย่างทันท่วงที ซึ่งเลือดที่บริจาคหนึ่งครั้งสามารถถูกแบ่งเป็นหลายส่วนและใช้ในการรักษาผู้ป่วยในลักษณะที่แตกต่างกัน โดยเลือดที่ได้รับจากการบริจาคจะถูกแบ่งออกเป็น 3 ส่วนหลัก ได้แก่ เซลล์เม็ดเลือดแดง พลาสมา และเกล็ดเลือด แต่ละส่วนมีคุณสมบัติและประโยชน์ในการรักษาต่างกันออกไป เช่น

• เซลล์เม็ดเลือดแดง: ใช้ในการรักษาผู้ป่วยที่เสียเลือดจากอุบัติเหตุหรือการผ่าตัดใหญ่
• พลาสมา: เป็นส่วนประกอบที่ช่วยในการแข็งตัวของเลือด และใช้ในการรักษาผู้ป่วยที่มีภาวะเลือดออกผิดปกติ
• เกล็ดเลือด: ช่วยผู้ป่วยที่มีปัญหาการแข็งตัวของเลือด เช่น ผู้ป่วยมะเร็งที่ต้องได้รับเคมีบำบัด

เพียงการบริจาคครั้งเดียว เลือดของคุณอาจถูกแยกออกไปใช้ในผู้ป่วย 3 คนที่ต้องการเลือดประเภทต่าง ๆ ถือเป็นการช่วยชีวิตได้ถึง 3 คนพร้อมกันจากการบริจาคเพียงครั้งเดียว

ขั้นตอนและความสำคัญของการบริจาคเลือด

การบริจาคเลือดเป็นกระบวนการที่ปลอดภัยและไม่ซับซ้อน ซึ่งโดยทั่วไปจะมีขั้นตอนดังนี้

1. การลงทะเบียนและซักประวัติสุขภาพ: เพื่อตรวจสอบสุขภาพของผู้บริจาคและประเมินว่าเลือดที่ได้รับปลอดภัยสำหรับการใช้รักษาผู้ป่วย
2. การตรวจสุขภาพเบื้องต้น: ตรวจความดันโลหิตและระดับฮีโมโกลบิน เพื่อให้แน่ใจว่าผู้บริจาคมีสุขภาพที่พร้อม
3. การเจาะเลือด: ใช้เวลาในการบริจาคประมาณ 10-15 นาที และสามารถบริจาคได้ทุก ๆ 3 เดือน

ประโยชน์ของการบริจาคเลือด

นอกจากการช่วยชีวิตผู้ป่วยแล้ว การบริจาคเลือดยังมีประโยชน์ต่อผู้บริจาคเอง เช่น

• กระตุ้นการผลิตเลือดใหม่ ช่วยให้ระบบไหลเวียนเลือดดีขึ้น
• ลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือด เพราะระดับธาตุเหล็กที่ลดลงหลังบริจาคเลือดมีส่วนช่วยให้หลอดเลือดไม่อุดตัน
• รู้สึกถึงความภูมิใจและความอิ่มเอมใจที่ได้ช่วยเหลือผู้อื่น

การเตรียมตัวก่อนและหลังบริจาคเลือด

การเตรียมตัวก่อนและหลังบริจาคเลือดก็สำคัญไม่แพ้กัน เพื่อให้ร่างกายของผู้บริจาคสามารถฟื้นฟูและสร้างเลือดใหม่ได้รวดเร็ว และช่วยให้ร่างกายแข็งแรง

• ก่อนบริจาคเลือด: ควรดื่มน้ำมาก ๆ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์ และพักผ่อนให้เพียงพอ
• หลังบริจาคเลือด: ควรดื่มน้ำมาก ๆ พักผ่อน และหลีกเลี่ยงการออกกำลังกายหนัก ๆ เป็นเวลาอย่างน้อย 24 ชั่วโมง

การบริจาคเลือดเป็นการทำบุญที่สำคัญและส่งผลดีทั้งต่อผู้ให้และผู้รับ การบริจาคเพียงหนึ่งครั้งสามารถแบ่งส่วนเลือดออกมาเพื่อใช้รักษาผู้ป่วยที่ต้องการเลือดได้ถึง 3 คน โดยแบ่งเป็นเซลล์เม็ดเลือดแดง พลาสมา และเกล็ดเลือด ซึ่งทุกส่วนของเลือดล้วนมีประโยชน์ในการรักษาผู้ป่วยในลักษณะที่ต่างกัน นอกจากนี้ การบริจาคเลือดยังช่วยกระตุ้นการผลิตเลือดใหม่ในร่างกายของผู้บริจาค ลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด ทั้งนี้ผู้ที่สนใจสามารถเตรียมตัวให้พร้อมตามคำแนะนำเพื่อการบริจาคที่ปลอดภัยและเป็นประสบการณ์ที่ดีแก่ตนเอง

แหล่งอ้างอิงข้อมูล

• ศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ สภากาชาดไทย
• กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข