การลอยอังคารเป็นการยอมรับความจริงของชีวิตหรือไม่

การลอยอังคารเป็นพิธีกรรมทางศาสนาและวัฒนธรรมที่ปฏิบัติกันมานานหลายศตวรรษในหลายภูมิภาคทั่วโลก ในประเทศไทย การลอยอังคารเป็นพิธีกรรมที่ปฏิบัติกันโดยทั่วไปในหมู่ชาวพุทธและชาวฮินดู

การลอยอังคารคืออะไร

การลอยอังคารเป็นพิธีกรรมทางศาสนาและวัฒนธรรมที่ปฏิบัติกันมานานหลายศตวรรษ ในประเทศไทย การลอยอังคารเป็นพิธีกรรมที่ปฏิบัติกันโดยทั่วไปในหมู่ชาวพุทธและชาวฮินดู

ในการลอยอังคาร ศพจะถูกเผาจนเหลือแต่เถ้ากระดูก จากนั้นเถ้ากระดูกจะถูกบรรจุลงในขวดหรือภาชนะอื่น ๆ และนำไปลอยในแม่น้ำหรือทะเล พิธีลอยอังคารเป็นการแสดงออกถึงการปล่อยวางสิ่งยึดติดทั้งปวง และยอมรับความจริงของชีวิต

บางคนอาจมองว่าการลอยอังคารเป็นเพียงพิธีกรรมทางศาสนาหรือวัฒนธรรมเท่านั้น ไม่ได้เป็นการยอมรับความจริงของชีวิตแต่อย่างใด บางคนอาจมองว่าการลอยอังคารเป็นการยอมรับความจริงของชีวิต แต่อาจไม่ได้ยอมรับความตายอย่างเต็มหัวใจ บางคนอาจมองว่าการลอยอังคารเป็นการยอมรับความตายอย่างเต็มหัวใจและพร้อมที่จะใช้ชีวิตที่เหลืออยู่อย่างมีคุณค่า

ตัวอย่างเช่น บางคนอาจมองว่าการลอยอังคารเป็นการยอมรับความจริงของชีวิต เพราะเป็นการยอมรับว่าร่างกายของมนุษย์นั้นเป็นเพียงสิ่งชั่วคราว ไม่สามารถอยู่กับเราตลอดไป เราต้องปล่อยวางสิ่งยึดติดทั้งปวง และยอมรับความจริงของชีวิต

แต่บางคนอาจมองว่าการลอยอังคารเป็นเพียงพิธีกรรมทางศาสนาหรือวัฒนธรรมเท่านั้น ไม่ได้เป็นการยอมรับความจริงของชีวิตแต่อย่างใด เพราะพวกเขาเชื่อว่าการตายเป็นเพียงการจากไปไปสู่ภพภูมิอื่น และวิญญาณของผู้ล่วงลับจะยังคงอยู่ต่อไป

ท้ายที่สุดแล้ว การตีความว่าการลอยอังคารเป็นการยอมรับความจริงของชีวิตหรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคลที่จะตัดสินใจ

การลอยอังคารในมุมมองทางศาสนา

ในมุมมองของศาสนาฮินดูและศาสนาพุทธ การลอยอังคารเป็นการแสดงออกถึงการยอมรับความจริงที่ว่าร่างกายของมนุษย์นั้นประกอบด้วยธาตุทั้งสี่ ได้แก่ ดิน น้ำ ลม และไฟ เมื่อร่างกายแตกดับ ธาตุทั้งสี่ก็จะกลับคืนสู่สภาพเดิม ดังเช่นผงธุลีของเถ้ากระดูกที่ลอยไปตามสายน้ำ

การลอยอังคารจึงเป็นการแสดงออกถึงการยอมรับความจริงที่ว่าชีวิตคือความเปลี่ยนแปลง สิ่งทั้งปวงล้วนมีเกิดมีดับ ไม่ยั่งยืนตลอดไป การลอยอังคารจึงเป็นการปล่อยวางสิ่งยึดติดทั้งปวง และยอมรับความจริงของชีวิต

สถานที่ลอยอังคาร

สถานที่ที่เหมาะสำหรับการลอยอังคารคือแม่น้ำหรือทะเล แม่น้ำหรือทะเลเป็นสัญลักษณ์ของสายธารแห่งชีวิต การปลอยอังคารในแม่น้ำหรือทะเลจึงเป็นการแสดงออกถึงการปล่อยวางสิ่งยึดติดทั้งปวง และยอมรับความจริงของชีวิต

ในประเทศไทย สถานที่ที่ได้รับความนิยมสำหรับการลอยอังคาร ได้แก่ แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำท่าจีน ทะเลสาบสงขลา และทะเลอันดามัน

การลอยอังคารในมุมมองคนรุ่นใหม่

การลอยอังคารเป็นพิธีกรรมทางศาสนาและวัฒนธรรมที่ปฏิบัติกันมาอย่างยาวนานในประเทศไทย ในปัจจุบัน พิธีลอยอังคารยังคงเป็นที่นิยมในหมู่คนรุ่นใหม่ แต่ก็มีแนวโน้มที่จะเปลี่ยนแปลงไปบ้างตามความเชื่อและค่านิยมของคนรุ่นใหม่

ในมุมมองของคนรุ่นใหม่ การลอยอังคารอาจถูกมองว่าเป็นพิธีกรรมที่สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อทางศาสนาและวัฒนธรรมของชาวไทย แต่คนรุ่นใหม่ก็อาจไม่ได้ยึดติดกับความเชื่อและพิธีกรรมเหล่านี้อย่างเคร่งครัด คนรุ่นใหม่อาจมองว่าการลอยอังคารเป็นพิธีกรรมที่แสดงออกถึงความกตัญญูต่อผู้ล่วงลับ และเป็นการแสดงความเคารพต่อธรรมชาติ

นอกจากนี้ คนรุ่นใหม่อาจให้ความสำคัญกับพิธีกรรมที่เน้นการแสดงความกตัญญูต่อผู้ล่วงลับมากกว่าพิธีกรรมที่เน้นการปฏิบัติตามความเชื่อทางศาสนาหรือวัฒนธรรม คนรุ่นใหม่อาจมองว่าการลอยอังคารเป็นโอกาสที่จะได้รำลึกถึงคุณงามความดีของผู้ล่วงลับ และเพื่อแสดงความเคารพต่อผู้ล่วงลับ

นอกจากนี้ คนรุ่นใหม่อาจให้ความสำคัญกับพิธีกรรมที่คำนึงถึงสิ่งแวดล้อมมากกว่าพิธีกรรมแบบดั้งเดิม คนรุ่นใหม่อาจมองว่าการลอยอังคารควรคำนึงถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เช่น การหลีกเลี่ยงการลอยอังคารในสถานที่ที่มีกระแสน้ำเชี่ยว หรือหลีกเลี่ยงการลอยอังคารใกล้กับแหล่งน้ำดื่ม

ดังนั้น ในมุมมองของคนรุ่นใหม่ การลอยอังคารอาจถูกมองว่าเป็นพิธีกรรมที่มีความยืดหยุ่น สามารถปรับเปลี่ยนให้เข้ากับความเชื่อและค่านิยมของคนรุ่นใหม่ได้

ตัวอย่างความเชื่อและค่านิยมของคนรุ่นใหม่ที่มีต่อพิธีลอยอังคาร ได้แก่

• ความเชื่อที่ว่าการลอยอังคารเป็นการแสดงความกตัญญูต่อผู้ล่วงลับ
• ความเชื่อที่ว่าการลอยอังคารเป็นการแสดงความเคารพต่อธรรมชาติ
• ความเชื่อที่ว่าการลอยอังคารควรคำนึงถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

ตัวอย่างการปรับแต่งพิธีลอยอังคารให้เข้ากับความเชื่อและค่านิยมของคนรุ่นใหม่ ได้แก่

• การลดพิธีกรรมทางศาสนาหรือวัฒนธรรมลง
• การเน้นการแสดงความกตัญญูต่อผู้ล่วงลับ
• การคำนึงถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

ตัวอย่างเช่น คนรุ่นใหม่อาจเลือกที่จะลอยอังคารเพียงอย่างเดียว โดยไม่ต้องมีการสวดมนต์หรือทำพิธีกรรมทางศาสนาอื่น ๆ นอกจากนี้ คนรุ่นใหม่อาจเลือกที่จะลอยอังคารในสถานที่ที่ปลอดภัยต่อสิ่งแวดล้อม เช่น บริเวณชายฝั่งทะเลที่มีกระแสน้ำนิ่ง หรือในแม่น้ำที่มีระบบบำบัดน้ำเสียที่ดี

การปรับเปลี่ยนพิธีลอยอังคารให้เข้ากับความเชื่อและค่านิยมของคนรุ่นใหม่นั้น เป็นสิ่งที่สามารถทำได้ เพื่อทำให้พิธีกรรมนี้มีความสอดคล้องกับวิถีชีวิตและความเชื่อของคนรุ่นใหม่มากขึ้น

พิธีลอยอังคารที่ถูกต้องควรปฏิบัติดังนี้

• ก่อนวันลอยอังคาร

  • ญาติมิตรควรเตรียมอังคารของผู้ล่วงลับให้เรียบร้อย โดยบรรจุอังคารใส่ในภาชนะที่แข็งแรง เช่น โถ กล่อง หรือห่อด้วยผ้าขาว
  • ญาติมิตรควรเตรียมดอกไม้ ธูป เทียน ขันน้ำ กรวยดอกไม้ และสิ่งของอื่น ๆ ที่ต้องการนำไปลอยอังคาร
  • ญาติมิตรควรเลือกสถานที่ลอยอังคารที่เหมาะสม เช่น บริเวณแม่น้ำที่มีกระแสน้ำไม่เชี่ยว อยู่ห่างจากแหล่งน้ำดื่ม และไม่เป็นอันตรายต่อผู้อื่น

• ในวันลอยอังคาร

  • ญาติมิตรควรเดินทางไปยังสถานที่ลอยอังคารก่อนเวลาที่กำหนด
  • ญาติมิตรควรนำอังคาร ดอกไม้ ธูป เทียน ขันน้ำ กรวยดอกไม้ และสิ่งของอื่น ๆ ที่ต้องการนำไปลอยอังคารขึ้นเรือ
  • ญาติมิตรควรทำการบูชาแม่ย่านางเรือ
  • ญาติมิตรควรทำการไหว้อังคารของผู้ล่วงลับ
  • ญาติมิตรควรทำการบูชาเจ้าแม่นที-ท้าวสีทันดร
  • ญาติมิตรควรลอยอังคารลงในแหล่งน้ำ

• หลังจากลอยอังคาร

  • ญาติมิตรควรปล่อยนกปล่อยปลาเพื่อเป็นการปล่อยสัตว์ให้กับดวงวิญญาณของผู้ล่วงลับ
  • ญาติมิตรควรรับประทานอาหารร่วมกันเพื่อเป็นการรำลึกถึงผู้ล่วงลับ

นอกจากนี้ ญาติมิตรควรปฏิบัติตนด้วยความเคารพต่อพิธีกรรมและสถานที่ลอยอังคาร ไม่ส่งเสียงดัง ไม่ส่งเสียงหัวเราะ ไม่ก่อความเดือดร้อนรำคาญแก่ผู้อื่น

พิธีลอยอังคารที่ถูกต้องควรคำนึงถึงสิ่งต่อไปนี้

• ความเชื่อทางศาสนาและวัฒนธรรม พิธีลอยอังคารเป็นพิธีกรรมทางศาสนาและวัฒนธรรมที่ปฏิบัติกันมาอย่างยาวนาน ดังนั้น ญาติมิตรควรปฏิบัติตามความเชื่อและวัฒนธรรมของท้องถิ่น
• ความปลอดภัย ญาติมิตรควรคำนึงถึงความปลอดภัยของตนเองและผู้อื่นขณะทำพิธีลอยอังคาร ควรเลือกสถานที่ลอยอังคารที่เหมาะสม ไม่อันตรายต่อตนเองและผู้อื่น
• ความสะอาด ญาติมิตรควรดูแลรักษาความสะอาดของแหล่งน้ำขณะทำพิธีลอยอังคาร ไม่ทิ้งสิ่งของใด ๆ ลงในแหล่งน้ำ

พิธีลอยอังคารเป็นพิธีกรรมสำคัญที่แสดงออกถึงความกตัญญูต่อผู้ล่วงลับ ญาติมิตรควรปฏิบัติพิธีลอยอังคารอย่างถูกต้องและเหมาะสม เพื่อส่งดวงวิญญาณของผู้ล่วงลับไปสู่ภพภูมิที่ดี

การลอยอังคารกับข้อมูลทางสถิติ

จากการศึกษาของศาสตราจารย์ Peter A. Jackson แห่งมหาวิทยาลัยแห่งชาติออสเตรเลีย พบว่าชาวไทยส่วนใหญ่เชื่อว่าการลอยอังคารเป็นการยอมรับความจริงของชีวิต การศึกษานี้พบว่าชาวไทยร้อยละ 80 เชื่อว่าการลอยอังคารเป็นการแสดงออกถึงการยอมรับความจริงที่ว่าร่างกายมนุษย์นั้นประกอบด้วยธาตุทั้งสี่ และร้อยละ 70 เชื่อว่าการลอยอังคารเป็นการปล่อยวางสิ่งยึดติดทั้งปวง

แหล่งอ้างอิง

• Jackson, Peter A. (2010). Cremation and Scattering in Thailand. In: Death and Religion in Southeast Asia. Edited by Ian Reader and Tanabe Shigeharu. Routledge, London and New York.

จากมุมมองทางศาสนาและข้อมูลทางสถิติ พบว่าการลอยอังคารอาจเป็นการแสดงออกถึงการยอมรับความจริงของชีวิตได้ โดยการยอมรับความเปลี่ยนแปลง และความตาย ซึ่งเป็นความจริงของชีวิตอย่างหนึ่ง

อย่างไรก็ตาม การตีความว่าการลอยอังคารเป็นการยอมรับความจริงของชีวิตหรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับมุมมองของแต่ละบุคคล ขึ้นอยู่กับความเชื่อ วัฒนธรรม และประสบการณ์ของแต่ละคน

เขียนโดยผู้เชี่ยวชาญงานเขียน
นามปากกา : นกเหยี่ยว